تأمین منافع اقتصادی و افزایش مبادلات تجاری ایران از طریق عضویت دائم در شانگهای 

گروه اقتصادی- مصطفی مطهری: عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای به عنوان یک عضو رسمی می تواند یک اتفاق مهم در حوزه امنیت منطقه ای و اقتصادی برای ایران باشد. اگرچه بعد امنیتی این موضوع  می تواند اهمیت فراوانی داشه باشد اما آنچه مهم تر به نظر می رسد ابعاد اقتصادی این رویداد مهم از یکسو و تأثیرات سیاسی آن در تأمین منافع ملی ایران و پیشبرد اهدافی است که در چارچوب قواعد سیاسی می تواند در بردارنده دستاوردهای اقتصادی برای کشور باشد که در وضعیت تحریم تمام عیار از سوی غربی ها قرار دارد.
به گزارش بولتن نیوز، واقعیت این است که از منظر اقتصادی – تجاری، پیوستن ایران به سازمان همکاری‌های شانگهای، شرایطی را ایجاد می کند که می توان از آن به عنوان فرصت های جدید نام برد. فرصت هایی که می تواند به پویایی و تحرک سازمانی ساختار اقتصادی و تجاری ایران بیانجامد. بطوریکه حل مسائل و مشکلاتی که ایران در حوزه اقتصاد، تجارت و سرمایه وجود دارد از طریق عضویت دائم در این سازمان که دارای ابعاد مختلف سیاسی – حقوقی است میسر خواهد شد؛ در عمل این سازمان این ظرفیت را دارد تا ضمن به حداقل رساندن اثرات تحریمی بر اقتصاد ایران، در تسریع موفقیت سیاست نگاه به شرق در حوزه تجارت و اقتصاد، در تهسیل بسترهای روابط و مبادلات اقتصادی – تجاری بدون دلار نیز موثر واقع گردد.
در حقیقت عضویت رسمی و دائم ایران در این سازمان می تواند در هدف گذاری صادراتی ایران نقش ویژه ای را ایفا کند. از آنجایی که ایران با عمده کشورهای عضو سازمان همکاری های شانگهای روابط اقتصادی جداگانه ای دارد عضویت در این سازمان می تواند این بار حقوقی را از منظر تجاری – اقتصادی ایجاد کند که کشورهای عضو خود ملزم به رعایت قواعد اقتصادی – تجاری موجود در این سازمان بدانند. از این رو درهای صادرات را بیش از پیش به روی ایران باز کند و حجم مبادلات را افزیش دهند. در واقع گسترش ظرفيت های اقتصادی کشور و افزایش تعاملات چند جانبه تجاری ایران از طریق اتفاق مهم عضویت دائم در این سازمان می تواند نه تنها ممکن بلکه میسر شده است.

بنابراین با توجه به آنچه گفته شد گسترش بازارهای منطقه ای و بین المللی ایران به کمک عضویت در شانگهای برای فعالان اقتصادی و صادرکنندگان هم محدودیت زدا خواهد بود و بخش عمده ای از موانع را از سر راه آنها برخواهد داشت؛ بطوریکه هم بسترهای افزایش حجم تجارت خارجی ایران را افزایش خواهد داد که تأمین کننده منافع اقتصادی و تجاری کشور است و هم می تواند موانعی که بر بنیاد تحریم ها شکل گرفته است را مرتفع سازد و رونق را در تجارت و گسترش آن را برای بخش خصوصی را به ارمغان بیاورد.  
از سوی دیگر نباید فراموش کرد از حیث اقتصادی – تجاری بدلیل وجود ظرفیت اقتصادی و سیاسی بعضی از کشورهای عضو این سازمان مانند چین و روسیه، ایران می تواند از طریق به جریان انداختن سرمایه و گردش آن سودآوری فراوان اقتصادی و تجاری داشته باشد. مضافاً اینکه عضویت این کشورها در شورای امنیت سازمان ملل می تواند ایران از شرایط اعمال تحریم های احتمالی در شورای امنیت دور کند. در واقع منافعی که این دو کشور در کنار دیگر کشورهای عضو از قبال مراودات و تبادلات دوسویه دارند عاملی حیاتی جهت تعیین معادلات در عرصه سیاسی با اثرات اقتصادی – تجاری و سودهی خواهد بود.
در مجموع باید به این نکته اشاره کرد که رهاورد عضویت دائم ایران در سازمان همکاری های شانگهای تأمین کننده منافع ایران در حوزه های اقتصادی – تجاری خواهد بود. در واقع شرایط حاصله این اتفاق می تواند مکملی در جهت دیپلماسی سیاسی – اقتصادی ایران باشد که نتایج مثبت آن را در آینده نه چندان دور حتما تجربه کرده و خواهیم دید.